Sanat Sanatsal Bir Şey Midir 2
Sanat Sanatsal Bir Şey Midir? 2
Sanat eserini oluştururken kullandığımız malzemelerin hepsi çöp;
zehirli, yanıcı, kirli artıklar. Biz ise o çöpleri bir araya getirerek
türlü yanılsamalar ( belki bir güzellik yanılsaması ) yaratmaya
çalışan insancıklar. Gerçek hayallerimizden ve olmayı istediğimiz
yerden ne kadar da uzaktayız.William Shakespear’ın Macbeth’inde
dediği gibi;
zehirli, yanıcı, kirli artıklar. Biz ise o çöpleri bir araya getirerek
türlü yanılsamalar ( belki bir güzellik yanılsaması ) yaratmaya
çalışan insancıklar. Gerçek hayallerimizden ve olmayı istediğimiz
yerden ne kadar da uzaktayız.William Shakespear’ın Macbeth’inde
dediği gibi;
Sir Richard Attenborough’un C.S. Levis’in yaşamından kısa bir kesiti
anlattığı 1993 tarihli Shadowlands adlı filmde James Frain’in canlandır-
dığı üniversite öğrencisi Peter Whistler, neden okuruz sorusuna şöyle
yanıt veriyor; “Çünkü bu hayatta yalnız olmadığımızı bilmek için.”
Gerçekten de acaba estetik ve güzellik dediğimiz kavramlar aslında
koca bir yalandan mı ibaret? Bizim sanat eseriyle kurduğumuz dirsek
temasını sağlayan bu ortak ya da benzer yaşanmışlıklar, benzer sorular
için aranan ve önerilen cevaplar mı? Haz alma ve catharsis kavramları-
nın piştiği kazan bu mu?
Joseph Campbell, mitolojinin insanın var oluşuna ve toplumsal yaşamı-
na dair türlü sorulara çözümler getirdiğini iddia eder. Öncelikle neden
var olduğumuza, nasıl bir evrende yaşadığımıza, evrendeki yerimizin,
görevimizin ne olduğuna, nasıl yaşamamız gerektiğine dair cevaplar su-
nar mitler, kozmogonileri ve kahramanları aracılığıyla. Bu semboller ve
imgeler sayesinde önce kendi ruhumuzun derinliklerine sonra da dış
dünyada içine düştüğümüz sosyal labirentlere doğru yaptığımız yolcuk-
larda bize yol gösterirler. Dolayısıyla sanatın gizemi, aslında bir duvar
süsü veya bir güzellik timsali, vakası olmasının ötesinde gizliden gizli-
ye, çağlar boyunca, nesilden nesile yaşanan sosyal bir dayanışma ol-
masında saklıdır. Farklı kuşakların aynı sorulara buldukları cevapları
kendi çocuklarıyla paylaşmak için kullandıkları bir araçtır sanat. Ancak
her kuşak bir öncekinden daha sinsi, daha kurnaz ve aç gözlüdür. Dola-
yısıyla babalarından aldıkları yanıtlar genelde tatmin edici olmaktan
uzaktır. Daha hızlı ve daha tehlikeli olmasını sağladıkları dünyada ne-
den oldukları problemlerle yüzleşirken her zaman daha detaylı, daha ra-
fine cevaplara ihtiyaç duyacaklardır.
Benim hayatımın şu döneminde muzdarip olduğum ilham kabızlığının
ve sanat eserini tecrübe ederken yaşadığım haz eksikliğinin nedeni de
muhtemelen budur. Aradığım yanıtları bir türlü bulamamam daha da kö-
tüsü sorunun ne olduğunu çoktan unutmamdır.
Saygılarımla M.Korkut Öztekin
Comments